Nhắc đến rừng U Minh Hạ người ta thường nhớ về một vùng đất hoang sơ, kỳ bí qua những thước phim Ðất Phương Nam, nhớ đến một vùng đất mộc mạc, giản dị trong những trang sách của nhà văn Sơn Nam, hay nhớ đến những câu chuyện hài hước đầy thú vị của bác Ba Phi, nhớ đến những con người Nam Bộ nồng hậu, phóng khoáng… Và ai đã một lần đến với U Minh Hạ sẽ mãi không quên được xứ sở xanh bát ngát một màu tràm, trù phú, nồng hậu ở cuối bản đồ Việt Nam.

Nơi Đất mũi Cà Mau

Tạm rời xa chốn thị thành nhộn nhịp, hoa lệ, về với đất mũi Cà Mau, ngồi trên chiếc vỏ lãi xuôi dòng sông Trẹm, sông Đốc, len lỏi dưới tán tràm xanh, lau trắng mênh mông của rừng U Minh Hạ. Một vùng quê với sông nước đẹp hoang dã, có những con người hiền hòa, chân chất, giàu nghĩa tình.

Rừng xanh bát ngát

XANH THẲM THẲM RỪNG TRÀM KHÔNG TUỔI

Rừng U Minh Hạ là “thủ phủ” của cây tràm, tràm bao phủ U Minh, che chắn, bảo bọc cho mảnh đất nơi cuối trời Tổ Quốc trải qua bao mùa mưa nắng. Hơn 8000 ha rừng tràm của Vườn quốc gia U Minh Hạ phủ một màu xanh tươi mát, chạy dài tít tắp đến tận chân trời.

Là một trong những khu dự trữ sinh quyển của thế giới

Nếu đặc điểm của Nam Bộ là những con kênh đào thì đặc điểm của U Minh là những con kênh xuyên rừng tràm. Ngồi an nhiên trên vỏ lãi, lướt nhẹ trên mặt nước sóng sánh, chạm tay lên những thảm bèo dày đặc, tiến vào vùng xanh thăm thẳm của rừng tràm U Minh Hạ. Đi giữa rừng tràm bạt ngàn lan tỏa hương thơm dịu dàng trong gió, xào xạc những lau sậy cao ngút bung cờ trắng xóa.

Từ đài quan sát phóng tầm mắt ngắm rừng U Minh

Thấp thoáng những bụi sim hoa tím lãng mạn nổi bật giữa màu xanh thăm thẳm của khu rừng tràm ngập mặn. Chốc chốc lại bắt gặp những cánh chim chao liệng, khi sà xuống, lúc lại tung cánh bay vút lên cao như đang trình diễn vũ điệu hoang dã. Ánh nắng xuyên qua những thân tràm cao vút, phủ kín dây leo, ẩn hiện những tổ chim treo lủng lẳng…

U Minh là rừng ngập mặn đặc trưng miền Nam

Tiếng chim rừng ríu rít, tiếng khua nước, tiếng lá gió rì rào… Tất cả tạo nên một khung cảnh rừng xanh vừa đẹp quyến rũ, vừa thâm u, huyền bí. Không gian trong trẻo, không khí mát lành, con người hòa nhập với thiên nhiên, gần gũi, thân mật như những người bạn tri giao.

Đi võ lãi, khám phá rừng tràm

Ngoài xuôi theo dòng nước thì có thể đi bộ xuyên rừng, khám phá rừng già U Minh. Bao bọc chung quanh rừng ngập mặn là 25.000 ha rừng và đất vùng đệm, là nơi sinh sống của các loài động, thực vật vô cùng phong phú, sinh động. Dưới tán cây rừng rậm rạp là nơi ngự trị của vô số loài động vật hoang dã như hưu, nai, heo rừng, khỉ, chồn, trăn, rắn, tê tê… Đi giữa rừng già hoang dã đầy bí ẩn, mỗi bước chân là mở ra một điều kì bí với những cây rừng lạ lẫm, những dây leo giăng khắp lối đi.

Những gốc tràm bám đất

Rừng U Minh Hạ ly kỳ trong những câu chuyện của bác Ba Phi “giao chiến” với những con trăn khổng lồ, rắn hồ mây khổng lồ, cá sấu khổng lồ… nay được dạo bước giữa khu rừng, mang lại cảm giác vô cùng thú vị. Sau chuyến đi xuyên rừng thì ắt hẳn cũng không thể quên được muỗi rừng U Minh, nơi vốn được mệnh danh “muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lội tựa bánh canh”.

Sắc màu nơi rừng xanh

XỨ SỞ TRÙ PHÚ, ĐƯỢM MẬT NGỌT

Rừng U Minh Hạ không chỉ là ngôi nhà của cây rừng và động vật hoang dã, quý hiếm. Rừng U Minh Hạ còn được thiên nhiên ban tặng cho vô vàng cá tôm, hoa màu… Trong dòng nước óng ánh mầu xanh ấy là khoảng hàng chục loài cá nước ngọt và cá nước lợ tung tăng bơi lội.

Dòng sông đượm cá tôm

Giăng câu, đánh đìa, chỉ một lúc là đã được bao nhiêu là loài cá tươi ngon. Tóm gọn mấy chú cá lóc, cá bông nặng khoảng 1 đến 2 – 3 kilogam ở U Minh Hạ là chuyện hết sức bình thường. Vào mùa nước nổi thì đâu đâu ở U Minh cũng dễ dàng hái lá sen non, bông súng, bồn bồn, đọt cóc kèn… là những loại rau đặc trưng vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.

Hòa mình với thiên nhiên

Dưới tán rừng sâu nước thẳm U Minh có loài ong cần mẫn hút mật từ những nhụy bông tràm để rồi cho ra đời thứ mật tuyệt hảo nhất không đâu sánh bằng. Vào mùa ăn ong, từ tháng 12 đến tháng 6, theo chân những người thợ gác kèo ong vào rừng lấy mật, là trải nghiệm vô cùng lý thú, được thưởng thức món ong non vừa cắt xuống, vắt những giọt mật vàng óng, dẻo quánh ngọt thanh nơi đầu lưỡi. Mật ong rừng U Minh trong và vàng như nước cam, sóng sánh, thơm mùi hoa tràm. Chưa cần nếm thử mà đã thấy vị ngọt thanh tao, mùi thơm dịu dàng của “hương đồng gió nội” lan tỏa khắp tâm hồn. Mật ong rừng U Minh món quà ngọt ngào mà thiên nhiên trao ban cho vùng đất này.

Mật ong rừng

Mệt nhoài sau chuyến xuyên rừng, trở về ngôi nhà của những người dân U Minh nồng hậu, được thết đãi những món ăn “cây nhà lá vườn” ngon đến ngỡ ngàng. Dưới tán cây rợp mát, lai rai cá lóc nướng trui, chuột đồng chiên giòn, bông súng chấm muối hột đâm với ớt hiểm xanh, cá rô đồng nấu lẩu mắm, lươn um lá nhàu, rắn hổ hành nấu cháo đậu xanh, hầm sả hay nướng mọi… nhâm nhi rượu trái giác – “vang rừng” U Minh Hạ.

Nhà ven sông

Bữa ăn nhà quê dân giã, ngon lành, đậm đà, chất chứa bao thương mến. Người dân U Minh đón tiếp người khách phương xa như người thân xa quê mới về, họ tỉ tê tâm tình, kể những câu chuyện buồn vui bên cánh rừng tràm. Rừng là nguồn sống, là báu vật của người dân xứ này. Họ gắn bó với rừng, hiểu rừng, yêu rừng như chính sinh mạng của mình. Rừng nuôi dưỡng, chở che cho bao tâm hồn con người nơi đây.

Vùng sông nước êm đềm

Màn đêm buông xuống, giữa không gian thanh vắng của rừng U Minh Hạ, nghe tiếng gió thổi vi vu, tiếng chim kêu vượn hú, lắng nghe những câu chuyện từ thuở sơ khai, người lữ khách như sống lại một thời quá khứ đầy bi tráng. Ngả lưng trên chiếc ghê mây lắng nghe những làn điệu đờn ca tài tử trữ tình êm ái của đất rừng phương Nam. Bao nhiêu những phiền muộn thường nhật tan biến nhường chỗ cho tâm hồn tịnh yên. Trái tim lại thêm một lần rung động trước các đẹp, cái tình, cái nghĩa của đất và người U Minh Hạ.

An Yên